/// BTM’nin Katkılarıyla
- Türkiye nüfusunun %95’i deprem kuşakları üzerinde yaşıyor.
- Türkiye’nin yapılarının %75’i betonarme yapıdır.
- Betonarme yapı elemanı, beton ve içindeki çelik donatıdan oluşur.
- Beton basma kuvvetlerine çalışırken, çelik donatı çekme ve kesme kuvvetlerini karşılar.
- Betonarme yapı elemanı içine giren su damlası havadaki oksijenin yardımı ile çelik donatıyı korozyona (pas) uğratır.
- 10 yıl süresince korozyona uğrayan çelik donatı yaklaşık olarak kesitinin %33’ünü, taşıma kapasitesinin %66’sını kaybeder.
- Bu tür bir tahribata uğrayan yapı elemanı, deprem anında oluşan kesme kuvvetini karşılayamayarak binanın yıkılmasına neden olur.
Su damlasının yapı elamanları içine girmemesi için yapının tüm dış kabuğunun su ve ısı yalıtımı malzemeleri ile bir bütünlük içinde kaplanması gerekir. Temellerde kullanılan su ve ısı yalıtım malzemeleri ile cephelerde kullanılan malzemeler farklı olmasına karşın bir bütünlük içinde olmalıdırlar.
Çatı ve cephedeki su yalıtım malzemeleri tamir edilebilir veya değiştirilebilirken temelde kullanılan malzemelerin tamiri bazen imkansız olmaktadır. Temel tabanında yapılan su yalıtımları bina inşası esnasında yapılmakta olup bir daha tamiri mümkün olmamaktadır. Yapının ömrü boyunca toprakla (nemli bir ortam ile) temas halinde olan temellerin yalıtımı ayrı bir önem taşır.
Bitmiş bina bodrumları içinden yapılacak olan yalıtım kullanım alanlarını kuru bir hale getirmesine karşın bina taşıyıcı sistemi içindeki donatının korozyondan (paslanmasından) korunmasını sağlayamaz.
Çatı ve cephedeki su yalıtım malzemeleri tamir edilebilir veya değiştirilebilirken temelde kullanılan malzemelerin tamiri bazen imkansızdır.
Doğru yalıtım; doğru malzeme, malzemeye uygun doğru detay ve doğru uygulamanın birleşiminden geçer.
Doğru Temel Yalıtımı İçin
Doğru bir temel yalıtımında bina çevresine tekniğine uygun drenaj sistemi yapılmalıdır. Yapının yapım tekniğine uygun olarak doğru su yalıtım örtüleri, bu örtülere uygun doğru detayların oluşturulması ve uygulamanın ehil kişilere yaptırılması gerekir.
Sorunlara neden olan hatalar basit hatalar olup, çoğunlukla detay ve uygulama hatalarıdır. Birçok su yalıtım malzemesinin uygulama kural standartları yayınlandı. Eksik olanlar da kısa bir süre içinde yayınlanacaktır. Uygulamadan kaynaklanan sorunları gidermenin tek yolu, işi sertifikalı ustalara yaptırmaktan geçer.
Doğru bir uygulama yapmak için bu uygulama kural standartlarından yararlanmak gerekir.
Doğru yalıtım; doğru malzeme, malzemeye uygun doğru detay ve doğru uygulamanın birleşimiyle olur.
Temel Yalıtımı Ana Prensipleri
Temel yalıtımlarındaki ana prensipleri kısaca şöyle özetleyebiliriz:
- Tabanda kullanılan su yalıtım malzemesinin kesintisiz olarak toprak kotunun 0,30 m üstüne kadar devam etmesi gerekir.
- Radye temellerin kullanılması daha uygundur.
- Kullanılacak olan su yalıtımının bina ile birlikte hareket etmesi gerekmektedir.
- Malzeme kalınlıkları ve kat adetleri uygulama kural standartlarının önerileri doğrultusunda seçilmelidir.
Temel Yalıtımında Yapılan Yanlışlar
Uygulama kural standartları yukarıdaki basit kuralları önerir iken yapılan uygulamalar tam tersidir.
Temel yalıtımında sorunlara neden olan başlıca nedenler:
- Tabanda kullanılan su yalıtım malzemeleri ile perde duvarlarda kullanılan malzemeler farklı olup yalıtımın süreklilik prensibi ihlal edilmektedir.
- Su yalıtım malzemesi tabanda bina altında yer alırken, perdelerde bina ile hareket etmeyen iksa sistemleri üzerine uygulanmaktadır. Yapılan bu uygulama neticesinde, bina oturmalarında su yalıtımda ciddi hasarlar oluşmaktadır.
- Büyük temel taban alanlarında bırakılan su yalıtım malzeme uçlarının bilinç eksikliği nedeni ile gerektiği gibi korunamamaktadır.
- Uygun malzemelerin kullanılmamaktadır.
- Uygulamalar ehil kişilere yaptırılmamaktadır.
SÖZLÜK:
Su yalıtımı: Yapıların sudan ve zararlı etkilerinden korunması için suyun yapıların dışında tutulması ve havuzlar, içme suyu depoları, göletler vb. yapılarda ise suyun yapı içerisinde tutulması için yapılan işlemlere denir.
Drenaj: Bir yapının çevresinde ya da arazide su düzeyini düşürmek, suları yapıdan uzaklaştırmak için kurulan sistem.
İksa: Temel çukuru kazılırken yandaki toprakları tutmak için, yere yan yana çakılan ve kavramalarla birbirine tutturulan kalın tahtalarla kurulan düzen.
Radye temel: Yapının zemine oturduğu yüzeyi bir döşeme gibi boydan boya kaplayan çoğunlukla betonarme temel.
*Bu bölüm BTM katkılarıyla hazırlanmıştır.
bi_özet gayrimenkul 