[SU YALITIM ÇÖZÜMLERİ]: Bitkilendirilmiş Yeşil Çatılar

/// BTM’nin Katkılarıyla///


MÖ 600’lü yıllarda Babil’in Asma Bahçeleri’ndeki ilk örneklerden, günümüzde teknolojik açıdan son derece geliştirilmiş yapı malzemeleri ile detaylandırılan sistemlere kadar Bitkilendirilmiş Yeşil Çatılar hayatımızda önemli bir yere sahip.


Yeşil çatıların insan hayatına dokunması ve bitkilendirme ile görsel zenginlik katması, MÖ 600’lü yıllarda Babil’in Asma Bahçeleri’nde ilk uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. Yine yüzyıllar boyunca Kuzey İskandinavya’da soğuktan korunma amacıyla çatıların doğal kaplama örtüsü olarak çim bitki örtüsü kullanılmıştır.

20.yüzyıl başlarında özellikle Avrupa ve Amerika’da yoğun olarak birçok binada yeşil çatı uygulanmış olsa da, sanayi ve endüstri yapılarında, özellikle teraslarda etkin kullanımı 1960’lı yıllarda Almanya’da başlamıştır. Günümüzde Avrupa’da yeşil çatı uygulamalarının yanı sıra yeşil çatılarla bütünleştirilmiş fotovoltaik paneller ile güneş enerjisinden elektrik üretimi bir şehir politikası olarak benimsenmiş; Almanya, Fransa gibi ülkelerdeki ticari yapıların belirli alanlarında zorunlu hâle getirilmiştir.

Ülkemizde ise 1988 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılmış olan Küçükçiftlik Otoparkı’nın çatısı, bilinen ilk uygulamalar arasında yer alır. Yine aynı yıllarda Ankara’da yapılan ve halen kullanılmakta olan Karum İş Merkezi otoparklarının çatıları ise geleneksel yöntem ile yapılmış bahçe çatılarına örnektir.

Günümüzde ise artık yeşil çatılar, teknolojik açıdan son derece geliştirilmiş yapı malzemeleri ile detaylandırılarak sistem hâline getirilmiştir. Yeşil çatı sistemi genel olarak; su geçirimsiz kök itici bir yalıtım katmanı, nem tutucu örtü, drenaj sistemi, filtre, hafif bahçe çatı toprağı, sulama sistemi ve bitki tabakasından oluşmaktadır. Yeşil çatılar uygulama açısından düz yeşil teras çatılar ve eğimli yeşil çatılar olarak; bitkilendirme bakımından ise Ekstensif (Seyrek) yeşillendirme ve İntensif (Yoğun) yeşillendirme olarak ikiye ayrılmaktadır. Hem eğimli hem düz çatılarda, her iki türde bitkilendirme tercih edilse de eğimli alanlar için seyrek yeşillendirme önerilmektedir.

 


SÖZLÜK

Yeşil Çatı: Teras çatıların klasik kaplaması olan çakıl, mermer, seramik vb. ürünlerin yerine doğru yalıtım çalışması ile yeşil bitki ve çiçeklerden oluşan, yaşama alanı olarak kullanılabilecek sistemin oluşturulmasıdır.

Ekstensif (Seyrek) Yeşil Çatı: Tercih edilen, ince ve hafifletilmiş toprak kullanılan, az yoğun bitkilendirilmiş çatılardır. 7-20 cm derinliğinde sığ bir toprak katmanı ve sedum tarzı az su ve bakım isteyen bitkilerden oluşur. Sistemin ağırlığı m2 başına 70-170 kg’dır. Bu sistem, Sedum bitkilendirme, hafifletilmiş bahçe çatı toprağı, sistem filtresi, su tutma hazneli drenaj levhası (h: 20-25 mm) , nem tutucu örtü, su geçirimsizliği sağlayan kök tutucu folyo veya kök tutma özellikli su yalıtım katmanından oluşur..

İntensif (Yoğun) Yeşil Çatı: Daha kalın ve hafifletilmiş toprak tabakası kullanılan yoğun olarak bitkilendirilmiş çatılardır. 20-60 cm hatta 150 cm toprak derinliğine varan uygulamalar yapılabilir. Kökü daha derine inen küçük ağaç ve çalılara uygun bir sistem olduğu için bitkilendirme için daha çok seçenek sunar. Daha özel bir sulama ve profesyonel bakım gerektirir. Maliyeti daha yüksektir. Ekstensif Yeşil Çatı sistemine göre daha fazla suya ihtiyaç duyulacağı için sistemde 40-60 mm’lik drenajlar tercih edilir.

Eğimli Yeşil Çatı: 15 derece eğimden 45 derece eğime kadar olan çatılarda, kök tutma özellikli su yalıtımı üstünde, özel kaydırmaz örtüler ve toprak tutucu hücresel bölmeler kullanılarak max. 10-15 cm toprak kalınlığında sedum tarzı bitkilendirme ile yapılan uygulamalardır. Eğimli çatının maliyetinin azaltılması açısından sedum bitkilendirme, çim örtü tipine göre öncelikli tercih edilmelidir.

bi_özet gayrimenkul | 5. sayı | Temmuz 2018

Yorum bırakın